تحقیقات نشان داده است که سرکه سیب مزایای بسیاری مانند پایین آوردن قند خون دارد اما آیا اضافه کردن سرکه سیب به رژیم غذایی موجب کاهش وزن هم می‌شود؟

سرکه سیب چیست؟

سرکه سیب در یک فرآیند دو مرحله‌ای درست می‌شود. ابتدا سیب‌ها را خرد یا له کرده و با مخمر ترکیب می‌کنند تا قندشان تبدیل به الکل شود. در مرحله دوم به سیب و مخمر باکتری اضافه می‌کنند تا الکل را به اسید استیک تبدیل کنند.

تهیه سرکه سیب به روش سنتی حدود یک ماه طول می‌کشد اما برخی از تولید کنندگان سرعت این فرایند را بالا می‌برند و حتی آن را به یک روز کاهش می‌دهند. اسید استیک ترکیب اصلی و فعال سرکه سیب است. اسید استیک ترکیبی نارنجی رنگ با طعم ترش و بویی قوی است که حدود ۵ تا ۶ درصد از سرکه سیب را تشکیل می‌دهد و علاوه بر این اسید، سرکه سیب دارای آب و مقداری اسیدهای دیگر مانند اسید مالیک است. یک قاشق غذا خوری از سرکه سیب، حدود ۳ کالری  دارد و تقریبا کربوهیدرات هم ندارد.

۷ فایده سرکه سیب برای بدن و کاهش وزن

سالیان زیادی است که مردم از سرکه سیب در داروها و پخت غذاها استفاده می‌کنند. بعضی از افراد معتقدند که این ماده می‌تواند بسیاری از مشکلات سلامتی را درمان کند. شکی نیست که سرکه سیب فواید زیادی همچون آنتی‌باکتریال و آنتی‎ اکسیدان دارد. با این حال شواهد نشان می‌دهد که سرکه سیب  فواید زیادی برای سلامتی از جمله کاهش وزن، کاهش میزان کلسترول، کاهش قند خون و بهبود نشانه‌های دیابت را دارد. لازم به ذکر است تحقیقات کمی درباره فواید سرکه سیب انجام شده و برای اطمینان بیشتر نیاز به تحقیقات زیادتری است.

برخی از فواید سرکه سیب عبارتند از:

۱- باکتری‌های مضر را از بین می‌برد سرکه می‌تواند عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‎‌ها را از بین ببرد. از همان ابتدا مردم از سرکه سیب برای ضدعفونی کردن، پاکیزگی سطوح، درمان قارچ ناخن، شپش، زگیل و عفونت گوش استفاده می‌کردند. سرکه همچنین یک ماده نگهدارنده مواد غذایی است. مطالعات نشان می‌دهد که سرکه سیب از رشد و فساد مواد غذایی در باکتری‌هایی مانند E.coli جلوگیری می‌کند. اگر به دنبال راهی برای نگهداری مواد غذایی هستید، سرکه سیب انتخاب خوبی است.

۲- به کاهش قند خون و کنترل دیابت کمک می‌کند به نظر می‌رسد یکی از بهترین فواید سرکه درمان و کنترل دیابت نوع دو است. دیابت نوع دو به دلیل افزایش سطح قند خون به خاطر مقاومت به انسولین و ناتوانی بدن در تولید انسولین ایجاد می‌شود. در هر صورت حتی کسانی که به دیابت مبتلا نیستند، نیز می‌توانند از کنترل و تنظیم قند خون فایده ببرند. در یک مطالعه مشخص شد افراد دیابتی با مصرف دو قاشق غذاخوری سرکه سیب قبل از خواب، می‌توانند قند ناشتا و صبح را تا ۴ درصد پایین بیاورند.

با این حال باید به یاد داشته باشید که به هیچ عنوان نمی‌توان سرکه سیب را جایگزین داروها کرد. اگر در حال حاضر از داروهای دیابت و کنترل قند خون استفاده می‌کنید، حتما قبل از شروع مصرف سرکه سیب از پزشک خود مشاوره بگیرید.

۳- موجب افزایش احساس سیری می‌شود بسیاری از تحقیقات نشان دادند که سرکه سیب می‌تواند به افزایش احساس سیری کمک کند. این امر باعث می‌شود غذای کمتری بخورید و کالری کمتری دریافت کنید. علاوه بر این، یک تحقیق روی ۱۷۵ نفر نشان داد کسانی که اضافه وزن دارند با مصرف روزانه سرکه سیب می‌توانند چربی شکمی و وزن خود را به طور چشمگیری کم کنند. البته به یاد داشته باشید که این تحقیق در سه ماه انجام شده است و به همین دلیل نمی‌شود نتایج بلند مدت را از آن دریافت کرد.

اضافه کردن یک نوع ماده غذایی خاص هیچگاه به تنهایی نمی‌تواند منجر به کاهش وزن شود. نوع رژیم غذایی و سبک زندگی شما تاثیر بیشتری روی کاهش وزن در بلند مدت دارد. در کل می‌توان گفت سرکه سیب با کاهش اشتها و افزایش مدت زمان سیری می‌تواند به کاهش وزن کمک کند.

۴- به بهبود سلامت پوست کمک می‌کند سرکه سیب ماده اولیه بسیاری از محصولات مراقبت پوستی است به خصوص محصولاتی که برای خشکی پوست و اگزما تولید می‌شوند. پوست به طور طبیعی کمی اسیدی است. استفاده از سرکه سیب به صورت موضعی می‌تواند PH طبیعی پوست را متعادل و به بهبود آن کمک کند. از طرف دیگر صابون‌ها و پاک‌کننده‌های قلیایی می‌توانند اگزما را تحریک و علائم را بدتر کنند.

سرکه سیب به دلیل داشتن خاصیت آنتی‌باکتریال به پیشگیری از عفونت‌های پوستی مربوط به اگزما و دیگر بیماری‌های پوستی کمک می‌کند. البته در تحقیقی بر روی ۲۲ نفر نشان داده شد که سرکه سیب نه تنها باعث بهبود اگزما و عفونت نشده، بلکه حساسیت‌های پوستی و خارش نیز ایجاد کرده است. بنابراین قبل از استفاده از سرکه سیب برای پوست با افراد متخصص مشورت کنید.

۵- روی چربی بدن تاثیر می‌گذارد سرکه سیب تاثیر قابل توجهی روی وزن و چربی بدن دارد. در یک تحقیق ۱۲ هفته‌ای، ۱۴۴ فرد چاق به سه گروه تقسیم شدند که گروه اول هر روز یک قاشق غذاخوری سرکه سیب، گروه دوم هر روز دو قاشق غذاخوری سرکه سیب و گروه سوم نیز نوشیدنی شبه دارو استفاده می‌کردند. به این افراد گفته شده بود الکل مصرف نکنند، اما رژیم عادی و فعالیت‌های خود در طول روز را ادامه دهند.

آنهایی که روزانه یک قاشق غذاخوری سرکه سیب مصرف می کردند این نتایج را بدست آوردند:

کاهش وزن: ۱٫۲ کیلوگرم کاهش درصد چربی بدن: ۰٫۷ درصد کاهش سایز میان تنه: ۱٫۴ سانتی متر کاهش تری‌گلیسیرید: ۲۶ درصد و نتایج کسانی که روزانه دو قاشق غذاخوری سرکه سیب مصرف کردند به شرح زیر بود: کاهش وزن: ۱٫۷ کیلوگرم کاهش درصد چربی بدن: ۰٫۹ درصد کاهش سایز میان تنه: ۱٫۹ سانتی متر کاهش تری گلیسیرید: ۲۶ درصد گروه سوم هم کمی به وزن‌شان اضافه شد و سایز میان تنه‌شان افزایش یافت.

نتایج این تحقیق نشان داد که اضافه کردن سرکه سیب به رژیم غذایی به کاهش وزن و کاهش درصد چربی بدن کمک می‌کند، سبب سوزاندن چربی می شود و تری گلیسیرید خون را کاهش می‌دهد. این یکی از معدود تحقیقات انجام گرفته با سرکه سیب، روی انسان‌ها بوده است. با این حال که تحقیق وسیع و نتایج دلگرم کننده است اما باز هم برای تثبیت این نتیجه به تحقیقات بیشتری نیاز است.

۶- بهبود علائم سندروم تخمدان پلی‌کیستیک در خانم‌هایی که دچار سندروم تخمدان پلی‌کیستیک بودند، کسانی که به مدت ۹۰ تا ۱۱۰ روز سرکه سیب استفاده می‌کردند ۵۷ درصد تخمک‌گذاری را از سر گرفتند و دلیلش می‌تواند بهبود حساسیت به انسولین باشد.

۷- کاهش سطح کلسترول سرکه سیب می‌تواند سطح کلسترول خوب (HDL) بدن را افزایش دهد و موجب کاهش کلسترول بد (LDL)  و چربی خون شود.

سرکه سیب فواید زیادی برای بدن دارد. اما در هرصورت مصرف بیش از اندازه هر ماده غذایی به بدن ضررهایی می‌رساند و سرکه سیب نیز از این قاعده مستثنا نیست.

چند عارضه جانبی که برای سرکه سیب ذکر شده را در ادامه بررسی خواهیم کرد.

۱- به تاخیر انداختن عمل دفع در معده

سرکه سیب با کاهش میزان خروج غذا از معده و ورود به دستگاه گوارش از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند. با این حال، این اثر ممکن است علائم گاستروپارزی که یک بیماری شایع در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ است را بدتر کند.

در این بیماری عصب‌های موجود در ناحیه شکم به درستی کار نمی‌کنند، در نتیجه غذا بیش از اندازه در معده باقی می‌ماند و در نتیجه نظم سیستم گوارش برهم می‌خورد. علائم گاستروپارزی شامل سوزش قلب، نفخ شکم و حالت تهوع است. یک تحقیق روی ده بیمار مبتلا به گاستروپارزی نشان داد نوشیدن آب همراه با دو قاشق غذاخوری سرکه سیب مدت زمانی که غذا در معده باقی می‌ماند را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

۲- عوارض گوارشی سرکه سیب ممکن است علائم گوارشی ناخوشایندی را برای افراد به وجود آورد. آزمایشات نشان داده‌اند که سرکه سیب و استیک اسید اشتها را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود برای مدت طولانی‌تری سیر بمانید؛ در نتیجه با مصرف آن کالری دریافتیتان کم می‌شود.

با این حال آزمایش دیگری نشان داد علت اصلی کم شدن اشتها و کالری دریافتی در واقع به خاطر مشکلات گوارشی است. افرادی که نوشیدنی‌هایی با ۲۵ گرم سرکه سیب مصرف کرده‌اند، اشتهای کمتر و در عین حال حالت تهوع بیشتری داشتند.به خصوص اگر سرکه سیب را با نوشیدنی ناخوشایند مصرف می‌کردند.

۳- پایین آوردن سطح پتاسیم خون و از بین رفتن استخوان‌ها تا به حال تحقیقی روی تاثیر مصرف سرکه سیب بر پتاسیم بدن انجام نشده است. با این حال مواردی دیده شده که با مصرف بیش از اندازه سرکه سیب، سطح پتاسیم خون افراد پایین آمده و استخوان‌هایشان از بین رفته است.

۴- فرسایش مینای دندان نوشیدنی‌ها و غذاهای حاوی اسید به مینای دندان‌ آسیب می‎‌رسانند. بعضی از تحقیقات نشان داده که استیک اسید موجود در سرکه سیب منجر به فرسایش مینای دندان‌ها می‌شود. در یک مطالعه آزمایشگاهی، مینای دندان عقل در سرکه‌های مختلف غوطه ور شد که سطح pH آنها از ۲٫۷-۳٫۹۵ متغیر بود. سرکه‌ها پس از چهار ساعت مواد معدنی از ۱ تا ۲۰ درصد دندان‌ها را از بین بردند.

نکته مهم این است که این آزمایش در آزمایشگاه انجام شد و نه در محیط دهان. بذاق خود به اسیدی شدن محیط دهان کمک می‌کند. این آزمایش به ما نشان می‌دهد که سرکه سیب باعث آسیب رساندن به مینای دندان‌ها می‌شود.

۵- سوختگی مری سرکه سیب موجب سوزاندن مری می‌شد. یک آزمایش روی بچه‌هایی که به صورت اتفاقی مایعات خطرناکی خورده بودند نشان داد استیک اسید موجود در سرکه یکی از دلایل رایج سوزاندن مری است. به همین دلیل محققان توصیه کردند که والدین، سرکه را به عنوان یک ماده سوزانند قوی در نظر بگیرند و آن را از دسترس کودکان خارج کنند.

۶- سوختگی پوست سرکه محیط اسیدی دارد و به همین دلیل ممکن است باعث سوختگی پوست شود. یک دختر چهارده ساله با سوختگی روی پوست بینی به بیمارستان مراجعه کرد. علت اصلی این سوختگی ریختن چند قطره سرکه سیب روی پوست برای از بین بردن چند جوش کوچک تشخیص داده شد. این دختر براساس دستوری که در اینترنت دیده بود قصد داشت از سرکه سیب برای از بین بردن جوش‌ها استفاده کند.

در مورد دیگر پسربچه‌ای ۶ ساله با سوختگی‌ پا به بیمارستان مراجعه کرد. این سوختگی زمانی به وجود آمده بود که مادر قصد داشت عفونت پای پسرش را با سرکه سیب درمان کند. گزارش‌های متعددی درباره سوختگی پوست با سرکه سیب وجود دارد. سرکه سیب رقیق شده می‌تواند به از بین بردن آکنه پوست کمک کند اما باید احتمال سوختگی پوست با سرکه سیب را نیز در نظر گرفت.

۷- تداخلات دارویی اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید قبل از مصرف سرکه سیب با پزشک خود مشورت کنید.

سرکه سیب با داروهای زیر تداخل دارد:

داروهای دیابت:

افراد دیابتی که انسولین و موارد شبیه به آن را مصرف می‌کنند، ممکن است افتادگی سطح قند خون و پتاسیم بسیار شدید و خطرناکی را تجربه کنند.

دیگوکسین (لانوکسین):

این دارو باعث کاهش سطح پتاسیم خون می‌شود. مصرف هم‌زمان این دارو همراه با سرکه سیب سطح پتاسیم خون را بیش از اندازه پایین می‌آورد.

داروهای ادرارآور:

داروهای ادرارآور باعث از دست رفتن مقدار قابل توجهی پتاسیم می‌شود. برای جلوگیری از کاهش پتاسیم، مصرف زیاد سرکه سیب همراه با این داروها پرهیز کنید.

چطور از عوارض جانبی سرکه سیب پیشگیری کنیم؟

اکثر افراد می‌توانند بدون ایجاد مشکلی از سرکه سیب مصرف کنند به شرط آنکه به موارد زیر توجه شود:

با میزان کم شروع کنید: با مقدار کمی سرکه سیب شروع کنید و بعد کم کم مصرف را به دو قاشق غذاخوری در روز برسانید. قرار گرفتن دندان در معرض اسید استیک را به حداقل برسانید: سعی کنید سرکه را در آب رقیق کرده و با نی بنوشید. دهان خود را بشویید: بعد از مصرف سرکه سیب دهان را با آب بشویید. برای جلوگیری از آسیب بیشتر به مینای دندان، حداقل ۳۰ دقیقه صبر کنید و بعد مسواک بزنید. اگر به بیماری گاستروپارزی مبتلا هستید،

از مصرف سرکه سیب صرف نظر کنید:

اگر با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنید بهتر است از مصرف سرکه سیب دوری و یا میزان مصرف آن را تا یک قاشق غذاخوری در روز، آن هم همراه با آب یا سالاد، پایین بیاورید.

نسبت به حساسیت و آلرژی‌ها آگاه باشید:

حساسیت و آلرژی نسبت به سرکه سیب بین افراد شایع نیست اما اگر یکی از علائم آلرژی را داشتید مصرف سرکه سیب را فورا قطع کنید.

چگونه سرکه سیب را به برنامه غذایی خود اضافه کنیم؟

راه‌هایی برای اضافه کردن سرکه سیب به برنامه غذایی وجود دارد که ساده‌ترین آن ترکیب با روغن زیتون به عنوان سس سالاد است از سرکه سیب برای ترشی سبزیجات نیز استفاده کنید. بعضی از افراد نیز ترجیح می‌دهند آن را با آب رقیق و به عنوان یک نوشیدنی نوش جان کنند. بعضی از افراد توصیه می‌کنند که از سرکه سیب تصفیه نشده استفاده شود.

چه مقدار سرکه سیب برای لاغری مصرف کنیم؟

دوز مناسب برای استفاده از سرکه سیب روزانه یک تا دو قاشق غذاخوری است. بهترین کار این است که از دوز کم شروع کنید و کم کم به مقدار دو قاشق در روز برسید. بهتر است آن را به ۲ تا ۳ دوز در طول روز تقسیم کنید و قبل از وعده های غذایی بنوشید. مصرف بیشتر از این اندازه مفید نیست چون دوز بالای سرکه سیب تاثیرات مضری مانند فرسایش مینای دندان تداخلات دارویی به همراه دارد. در پایان به یاد داشته باشید هیچ ماده غذایی به تنهایی نمی‌تواند به کاهش وزن کمک کند و برای رسیدن به اندام ایده‌آل به یک برنامه غذایی اصولی و برنامه ورزشی منظم نیاز دارید.

درنظر داشته باشید کلینیک ها و مراکز زنجیره ای گرین لایف (رتبه 1 لاغری در ایران) میتوانند در زمینه لاغری و تغذیه به شما بسیار کمک کنند. برای اطلاع بیشتر با شماره های02134247 با 120خط تماس حاصل فرمایید.