یبوست چیست و چه عوارضی دارد؟

یبوست، نوعی عارضه گوارشی است که با سفت شدن مواد دفعی در روده بزرگ همراه است و این اتفاق منجر به دفع سخت و دردناک می‌شود و در صورت عدم توجه و درمان این عارضه گوارشی در طولانی مدت سلامت فرد به خطر افتاده و عوارض جبران ناپذیری را در پی دارد.

چرا یبوست خطرناک است؟

به صورت کلی دستگاه گوارش انسان وظیفه هضم مواد غذایی ، جذب مواد معدنی ویتامینها و دیگر مواد مغذی و جذب آب مورد نیاز بدن به میزان کافی و در نهایت دفع مواد زائد را بر عهده دارد مواد غذایی پس از هضم و جذب مواد مغذی و جذب بیش از ۹۰ درصد آب موجود در مواد غذایی در روده باریک به کیموس تبدیل شده و وارد انتهایی ترین بخش دستگاه گوارش یعنی روده بزرگ می‌شود و در این مرحله روده بزرگ به وسیله باکتریهای موجود باعث تشکیل بسیاری از ویتامینهای ضروری بدن می‌شود که بخش اعظمی از گازهای دفعی بدن نتیجه فعالیت این نوع باکتریها در روده بزرگ است و در مرحله آخر ، باقیمانده آب موجود در مواد دفعی توسط روده بزرگ جذب شده و در این حالت مواد دفعی شکل جامد به خود گرفته و با حرکات دودی و توده ای روده بزرگ، دریچه انتهایی مقعد یا اسفنکتر را تحریک کرده و احساس دفع مدفوع را در فرد ایجاد میکند تا دفع مزاج یا تخلیه مدفوع اتفاق بیفتد.

چه مواردی موجب بروز یبوست می‌شود؟

موارد بسیار شایع و بیشماری را می توان به دلیل عدم شیوه درست زندگی افراد نام برد که در ایجاد این عارضه نقش بسزایی دارند

از این موارد شایع می توان به تغییرات ناگهانی رژیم غذایی ، عدم فعالیت ، عدم مصرف آب آشامیدنی به میزان کافی ، عدم وجود فیبر کافی در رژیم غذایی افراد ، مصرف زیاد لبنیات ، بعضی از سرطانها ، بیماری های انسدادی روده ، سندروم روده تحریک پذیر ، پولیپ روده ، تغییر هورمون ها ، استفاده از بی یاری از داروهای ضد افسردگی یا داروهای تقویتی مانند کلس یم، آلومینیوم ، قرص آهن و استرس اشاره کرد.

چگونه می توان از یبوست جلوگیری کرد؟

با توجه به موارد گفته شده در یافتیم که عارضه یبوست عارضه بس ی ار دردناک است که در صورت عدم توجه و درمان آن، بیماریهای گوارشی خطرناک و عارضه های جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت. بنابراین با رعایت بسیار ی از اصول در سبک زندگی میتوان از یبوست و عوارض بعدی آن به صورت جدی جلوگیری کرد که ما بخشی از این موارد را در متن ز ی ر برا ی شما توضیح خواهیم داد.

یکی از اصلی ترین مواردی که باعث ایجاد یبوست در افراد می‌شود؛ استرس و اضطراب در افراد است. علت این عارضه وجود اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک در روده بزرگ است که اعصاب پاراسمپاتیک روده بزرگ از عصب واگ ایجاد می‌شود.

عصب واگ طولانی ترین عصب بدن است که از ساقه مغز تا روده بزرگ کشیده شده است. این عصب در عملکردهای حیاتی بدن مانند ضربان قلب ، تنفس ، علائم گوارشی ، وضعیت عاطفی و استرس و اضطراب افراد نقش بسیار گسترده ای دارد بنابراین در هنگام استرس طولانی مدت به دلیل وجود عصب واگ در روده بزرگ عارضه یبوست ایجاد می شود که در این حالت به علت تحریک عصب واگ یبوست به همراه دیگر علائم دردناک گوارشی مانند تهوع، دل پیچه ، کرامپهای شکمی و نفخ همراه است. بنابراین با کنترل استرس و اضطراب میتوان جلوی این عارضه را گرفت.

از دیگر موارد شایع می توان به عدم رعایت رژیم غذایی سالم در سبک زندگی اشاره کرد. مصرف آب آشامیدنی به میزان کافی در طول روز می تواند کمک شایانی به جلوگیری از ایجاد یبوست بکند چرا که هر چقدر میزان آب در مواد غذایی بیشتر باشد بخشی از آب مصرفی در مواد زائد در روده بزرگ باقی مانده و همین اتفاق باعث می‌شود که مواد زائد شکلی سخت و خشک به خود نگرفته و راحتتر در روده حرکت کرده تا اجابت مزاج یا دفع مدفوع اتفاق بیفتد. همچنین با اضافه کردن بسیاری از مواد غذایی مانند فیبرها می توان به جلوگیری از یبوست کمک کرد.

فیبرها به کربوهیدراتهای غیر قابل هضم گفته می‌شود که به دو نوع محلول و نامحلول تقسیم میشوند فیبرها به دلیل عدم هضم در دستگاه گوارش انسان حجم مدفوع در روده بزرگ را افزایش داده و همین افزایش حجم باعث می‌شود تا مواد دفعی به شکلی راحت تر در روده به حرکت دربیاید.

فیبر موجود در مواد غذایی به اشکال گوناگون اجابت مزاج یا دفع مدفوع را تسهیل می دهند؛ فیبر های نامحلول با حجیم کردن مواد زائد در روده باعث تسریع حرکت مواد زائد در روده بزرگ میشوند اما فیبرهای محلول باعث جذب بیشتر آب در مواد دفعی شده تا از شکل سخت مدفوع جلوگیری کنند.

.۱فیبر های نامحلول شامل ؛ میوه ها ، سبزیجات ، دانه های گیاهی ، سبوس گندم و آجیل میباشند .۲فیبرهای محلول شامل ؛ حبوبات ، پوست گیاهان خوراکی ، جوی دوسر می باشد.

بنابراین اضافه کردن فیبر به مواد غذایی روزانه یکی از اصلی ترین روشهای جلوگیری از یبوست و درمان قطعی این عارضه است.

یکی دیگر از مهمترین علل جلوگیری از ایجاد یبوست فعالیتهای ورزشی و تحرک در شیوه زندگی افراد است

پیاده روی منظم باعث افزایش جریان خون در دستگاه گوارش و کمک به تحریکات روده بزرگ می شود که این پروسه به جلوگیری از ایجاد یبوست در افراد کمک خواهد کرد .