چاقی چقدر در ریزش مو تاثیر دارد؟
چاقی میتواند منجر به بیماری های متعددی از جمله بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 شود. اما موضوعی که کمتر مورد بررسی قرار گرفته ، ارتباط چاقی با ریزش مو است. در این مقاله به یکی از جالبترین تحقیقات مهم دانشگاه پزشکی دنیا پرداخته ایم که با جزئیات کامل، این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
آیا چاقی با ریزش مو ارتباط دارد؟
باید بگوییم که متاسفانه؛ بله! در این تحقیق، از یک نمونه موش آزمایشگاهی برای بررسی چگونگی یک رژیم غذایی پرچرب یا چاقی ناشی از ژنتیک می تواند بر نازک شدن و ریزش مو تاثیر بگذارد، استفاده شده است. این تحقیق نشان داد که چاقی میتواند منجر به تخلیه سلولهای بخار فولیکول مو (HFSCs) از طریق ایجاد سیگنالهای التهابی خاص شود.
بنابراین این اتفاق بازسازی فولیکول مو را مسدود کرده و در نتیجه منجر به از بین رفتن فولیکول های مو میشوند. جالب اینجاست که تغییرات در مو و پوست موش ها تنها پس از چهار روز رژیم غذایی پرچرب رخ داده است. همچنین دانشمندان دریافتند که HFSS ها در موشهای چاق که با رژیم غذایی پرچرب تغذیه میشوند، سرنوشت خود را به سبوسیتهایی که پس از فعال شدن سبوم ترشح میکنند، تغییر داده اند.
بنابراین این موشها ریزش مو سریعتر و فولیکولهای موی کوچکتر همراه با کاهش HFSC را نشان دادند. به طور معمول (HFSC) ها به طور خودکار در هر چرخه فولیکول مو را تجدید می کنند. به همین دلیل است که موهای ما پس از کوتاه شدن دوباره شروع به رشد کردن میکنند. با افزایش سن، HFSC ها شروع به بازسازی خود نمی کنند.در نتیجه در کهنسالی افراد، شاهد،ریزش و نازک شدن مو و در برخی موارد طاسی شدن سر هستیم.طبق تحقیقات انجام شده : افراد دارای اضافه وزن در معرض خطر ابتلا به آلوپسی آندروژنیک هستند. همچنین به عنوان (الگوی طاسی) در مردان شناخته می شود.
چرا موهای افرد چاق بیشتر می ریزد؟
رشد و سلامت مو ها وابستگی زیادی به هورمونهای بدن دارد در افراد چاق ودارای اضافه وزن به دلیل عدم تعادل هورمونها و اختلال در ترشح آنها ، فولیکول موها آسیب دیده و این امر میتواند از اصلیترین عوامل ریزش مو و کم پشت شدن موها در دوران چاقی باشد که بسیار حائز اهمیت است، آندروژن اصطلاحی است که به هورمونهای استروئیدی گفته میشود.
این هورمونها در دوران افزایش وزن و چاقی، دستخوش تغییرات و اختلال شده و همین امر یکی از اصلیترین عواملی است که در دوران چاقی، موجب ریزش شدید مو ها خواهد شد. به صورت کلی رشد موهای سر وابستگی مستقیم به هورمونهای آندروژن ندارد، اما گیرندههای هورمونهای آندروژن در کف سر انسان این وابستگی را بین رشد و ریزش مو و هورمون های آندروژن به صورت غیر مستقیم ایجاد میکند.
این گیرندهها در مردان در مرکز سر جلو و اطراف سر میباشند (منطقه فرونتوتمپورال) ، اما در زنان تمام ناحیه سر دارای گیرندههای هورمونهای آندروژنی میباشد به همین دلیل در مردان ابتدا ناحیه جلوی سر و سپس در مرکز سر ریزش مو را شاهد خواهیم بود با توجه به صحبتهای گفته شده تاثیر مستقیم چاقی بر هورمونهای آندروژن و تاثیر این هورمونها برگیرندههای کف سر و در نتیجه ریزش مو شدید در این دوران را شاهد خواهیم بود.
از بررسی اختلال هورمونها در محققان دریافتهاند که با افزایش قابل توجه چربی در افراد چاق باعث شده که این چربیها به سلولهای بنیادی فولیکول مو آسیب بزنند و مانع از رشد مجدد موها شوند و حتی در مواردی دیده شده که باعث از بین رفتن فولیکول مو خواهند شد.
در آزمایشات صورتگرفته نشان داده شد که به دلیل افزایش تجمع چربی در افراد چاق و استفاده بیش از حد چربی در رژیم غذایی آنها باعث شده که این چربیها به سلولهای بنیادین فولیکول مو آسیب زده و آنها را به سلولهای کورنئوسیت یا یبوست که اصطلاحا به سلولهای لایه شاخی اپیدرم که که فوقانیترین لایه اپیدرم میباشد و مرده و فاقد حیات اند گفته میشود که از بین رفتن سلولهای بنیادی فولیکول مو از اصلیترین علائم ریزش مو و عدم رشد مجدد موها در افراد چاق است.
بنابراین در افراد چاق به دلیل عارضههایی مانند ناراحتیهای قلبی عروقی که خود باعث اختلال گردش خون میشود و عدم تعادل و هماهنگی هورمونها و افزایش و تجمع غیرطبیعی چربی در بدن خود عوامل بسزایی هستند که در ریزش مو و عدم رشد مجدد موها نقش بسزایی در افراد چاق به شمار می آیند.
چرا حس می کنیم هنگام لاغر شدن احساس ریزش مو داریم؟
این پدیده هنوز بشکل علمی اثبات نشده است اما به علت مصرف بالای کالری در بدن در پروسه لاغری ایجاد فضایی برای تغذیه موها کمی برای بدن دشوار است. بنابراین ممکن است این موضوع به صورت موقت موجب ریزش مو شود.
چون اولویت بدن حفظ بقا و ارسال انرژی برای اندام های حیاتی است پس بدن سعی میکند ارسال انرژی به بخشهای کمتر مهم مانند پوست مو را به تعویق بیندازد.
ساختار رشد مو به سه مرحله تقسیم میشود. مرحله اول آناژن که در این مرحله پیاز مو کاملا سالم و دست نخورده است.
مرحله دوم کاتاژن، که در این مرحله دیگر پیاز مو وجود ندارد و رشد قسمت پایین مو متوقف میشود. مرحله سوم تلوژن یا مرحله استراحت است. در این مرحله پیاز مو وجودندارد و موی موجود در فولیکول توسط موی جدید یعنی آناژن به بیرون انداخته میشود. ریزش مو در طول رژیم لاغری پدیدهای است به عنوان تلوژن افلویوم گفته میشودبه دلیل رژیم غذایی کالری بدن فرد کاهش میابد و این افت شدید کالری در بدن باعث میشود که بدن انرژی خود را صرف عملکردهای حیاتی کرده و رشد مو ها به تعلیق بیفتد.
این موضوع موجب میشود که مو در مدت طولانی تری باقی بماند علاوه بر موارد ذکر شده در هنگام رژیم لاغری به دلیل کاهش بسیاری از مواد معدنی و ویتامینها باعث به تعویق افتادن رویش موها شود که با استفاده از مکملهای غذایی درست میتوان از این عوارض جلوگیری کرد.
ناگفته نماند که ریزش مو در طول رژیم لاغری کاملاً موقتی است و پس از تثبیت وزن موها دوباره به رشد خود ادامه خواهند داد دیگر لائمی که میتوان به ریزش موقتی موها در دوران لاغری استفاده از رژیمهای غذایی نام برد دهیدراته شدن بدن فرد است.
بسیاری از افراد در این دوران به اشتباه آب کمتری مصرف میکند و همین موضوع اعث میشود که به سلامتی موها آسیب جدی وارد بشود طبق تحقیقات به دست آمده شخص شده که ۲۵ درصد وزن یک تار مو را آب تشکیل میدهد بنابراین با استفاده از رژیم غذایی استاندارد، میتوان از آسیب و ریزش موها در دوران لاغری جلوگیری کرد.بنابراین ریزش مو ها در این دوران یک پدیده موقتی و قابل کنترل است.
چگونه می توانیم جلوی ریزش مو را بگیریم؟
از آنجاییکه رعایت رژیمهای غذایی و روش زندگی سالم و در نهایت کاهش وزن باعث کنترل هورمونهای بدن میشود، خود یکی از علل اصلی در حفظ سلامت پوست و مو و جلوگیری از ریزش موها است.
از جمله هورمونهایی که در هنگام اضافه وزن و چاقی دچاراختلال ترشح میشوند، میتوان به انسولین، کورتیزول و هورمونهای آندروژنیک اشاره کرد یکی دیگر از اصلی ترین علل کمک به سلامت موها میتوان به مصرف آب آشامیدنی به میزان کافی اشاره کرد چرا که همانطور که در بالا اشاره شده 25% از وزن هر تار مو را آب گرفته که با تامین آب بدن میتوان از آسیب و ریزش مو ها به طور جدی جلوگیری کنیم.
همچنین با فعالیتهای ورزشی هوازی که میتوان به دویدن اشاره کرد.برخلاف اینکه افراد تصور میکنند که دویدن و فعالیت های ورزشی ربطی به رشد مو ها ندارد و حتی تصورشان بر این است که عرق کردن ناشی از فعالیت ها به موهای سر آسیب میرساند اما در هنگام دویدن و فعالیتهای ورزشی به دلیل افزایش جریان خون در بدن جریان خون در پوست سر نیز افزایش یافته و باعث تغذیه و تقویت فولیکول های مو میشود که خود یکی از علل مهم در رشد مو و جلوگیری از ریزش موها میباشد.