ارتباط چاقی با سرطان چقدر است؟
چاقی یک بیماری پیچیده و مزمن است که منجر به تجمع چربی بیش از حد بدن و گاهی اوقات آسیب سلامت بدن می شود. البته چربی بدن خود بیماری نیست. اما زمانی که بدن شما چربی اضافی و زیادی داشته باشد، می تواند نحوه عملکرد خود را تغییر دهد. این تغییرات پیشرونده هستند، می توانند در طول زمان بدتر شوند و می توانند منجر به اثرات نامطلوب سلامتی شوند.شیوع چاقی که به عنوان شاخص توده بدنی (BMI) بالا تر از30 کیلوگرم بر متر مربع تعریف می شود. بررسی ها نشان داده که افزایش وزن و چاقی تقریباً 20 درصد از کل موارد سرطان را تشکیل می دهند.
از جمله این سرطان ها میتوان به : مری، تیروئید، کولون، کلیه، کبد، ملانوم، مولتیپل میلوما، رکتوم، کیسه صفرا، لوسمی، لنفوم و پروستات در مردان. و پستان و آندومتر بعد از یائسگی در زنان. مکانیسم های مختلف مسیرهای اتیولوژیک را برای این سرطان ها هدایت می کنند. شواهد همچنین نشان می دهد که افزایش وزن در دوران بزرگسالی با افزایش خطر ابتلا به پستان، کولورکتال و آندومتر پس از یائسگی مرتبط است. علاوه بر این احتمال بروز سرطان های پرخطر یا کشنده پروستات در مقایسه با بزرگسالانی که وزن آنها ثابت است بیشتر مشاهده شده است.
بر طبق یکی از به دست آمده مشخص شد که چاقی در بزرگسالان علت 11 درصد موارد سرطان روده بزرگ، 9 درصد موارد سرطان پستان در زنان یائسه، 39 درصد موارد سرطان آندومتر، 25 درصد موارد سرطان کلیه و 37 درصد موارد سرطان مری مشاهده شده است.
در افراد مبتلا به چاقی تغییرات فیزیولوژی متفاوتی در بدنشان اتفاق میافتد که زمینه به وجود آمدن سرطان های مختلف را فراهم میکند. در این مطلب به برخی از این اتفاقات اشاره خواهیم کرد. به عنوان مثال، سرطان سینه در زنان یائسه ، چاقی مستقیماً با سطح استرادیول در گردش ارتباط دارد.در این پروسه بافت چربی تجمع یافته درافراد مبتلا به چاقی مقادیر زیادی استروژن تولید می کند که سطوح بالای آن با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه، آندومتر، تخمدان و برخی سرطان های دیگر مرتبط است.
چرا افراد چاق برای سرطان مستعدترند؟
افراد چاق اغلب سطوح خونی انسولین و فاکتور رشد شبه انسولین را افزایش می دهند. سطوح بالای انسولین، وضعیتی که به عنوان هیپرانسولینمی شناخته می شود که به دلیل مقاومت به انسولین ایجاد میشود و علاوه بر ایجاد دیابت نوع 2، یکی دیگر از عوامل خطر سرطان نیز شناخته میشود. سطوح بالای انسولین ممکن است باعث ایجاد سرطان روده بزرگ، کلیه، پروستات و آندومتر شود.
علاوه بر موارد بالا افراد چاق اغلب دارای شرایط التهابی مزمن مانند سنگ کیسه صفرا یا بیماری کبد چرب غیر الکلی هستند. این شرایط می تواند باعث استرس اکسیداتیو(عدم تعادل بین آنتیاکسیدانها و رادیکالهای آزاد) در بدن شود که منجر به آسیب DNA می شود و خطر ابتلا به مجاری صفراوی و سایر سرطان ها را افزایش می دهد.
دیگر مورد قابل ذکر مربوط به هورمون آدیپوکین است. سلول های چربی هورمون هایی به نام آدیپوکین تولید می کنند که می توانند رشد سلولی را تحریک یا مهار کنند. برای مثال با افزایش میزان چربی بدن سطح یک آدیپوکین به نام لپتین در خون افزایش مییابد و سطوح بالای لپتین میتواند باعث تکثیر بی رویه سلولی شود. آدیپوکینی دیگر، آدیپونکتین است که از رشد تومور محافظت می کند و در افراد چاق نسبت به افراد با وزن سالم کمتر ترشح میشود ومنجر به اثرات ضد تکثیری شود.
سلول های چربی همچنین ممکن است اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر رشد سلولی و تنظیم کننده های متابولیک دیگر، از جمله پروتئین کیناز فعال شده با AMP داشته باشند.
مکانیسمهای احتمالی دیگری که چاقی میتواند خطر سرطان را تحت تأثیر قرار دهد، شامل نقص ایمنی تومور و تغییرات در خواص مکانیکی بافت داربستی است که تومورهای در حال توسعه را احاطه کرده است.
مرگ ناشی از سرطان در افراد چاق
چاقی همچنین با افزایش خطر عود ومرگ ومیرخاص سرطان در میان افراد مبتلا به انواع مختلف سرطان در مراحل اولیه مرتبط است.در یک مطالعه بر روی بازماندگان سرطان پستان، چاقی به ترتیب با افزایش 35 و 41 درصدی خطر مرگ و میر ناشی از سرطان پستان و در سرطان کولورکتال(سرطان روده بزرگ و رکتوم)، چاقی با افزایش 14 درصدی در مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال و در سرطان پروستات ، چاقی با افزایش 20 درصدی خطر مرگ و میر ناشی از سرطان پروستات را شاهد بودیم.
کاهش وزن و کاهش میزان ابتلا به سرطان
برای نتیجهگیری اینکه رابطه علت و معلولی بین چاقی وایجادسرطان در هر ناحیه چند درصد صحت علمی دارد، مطالعات مکانیسمهایی را دنبال میکنیم که زیستشناسی زیربنایی این رابطه را تأیید میکنند. برای مثال، سرطان سینه در زنان یائسه را در نظر بگیرید. درزنان یائسه، چاقی مستقیماً با افزایش میزان هورمون استروژن همراه بود که خود مستقیماً با خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط بود. بنابراین با کاهش میزان استروژن به وسیله قطع تعدیل کننده های گیرنده استروژن در کارآزمایی های تصادفی ، شاهد کاهش سرطان سینه تقریباً حدود 50٪ خواهیم بود. همانطور که ترک سیگار منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه می شود،طبق تحقیقات و آمار به دست آمده درمیان زنانی که 10 کیلوگرم از وزن خود را پس از یائسگی از دست داده اند ،کاهش 50 درصدی در خطر ابتلا به سرطان سینه را مستقیما مشاهده کردیم.
علاوه بر موارد ذکر شده تحقیقات فزاینده ای به نقش چاقی در ریفلاکس مری، مسیری برای این بدخیمی، اشاره می کند. بر طبق یافته مشخص شد، افزایش وزن با خطر بیشتری برای ابتلا به ریفلاکس مکرر همراه است و کاهش وزن تا 3.5 کیلوگرم با کاهش خطر قابل توجهی برای علائم مکرر بیماری ریفلاکس مری را شاهد خواهیم بود.
مکانیسمهای بیولوژیکی خاصی که چاقی را با خطر ابتلا به سرطان مرتبط میسازد، به طور کامل مشخص نشدهاند. اما چاقی اغلب با وجود التهاب سیستمیک با درجه پایین، اختلال در سیگنال های استروئیدی جنسی و غلظت بالای فاکتورهای رشد انسولین و شبه انسولین مشخص می شود. فرض بر این است که این ناهنجاری های متابولیک مرتبط با چاقی، محیط میزبانی را برای رشد و پیشرفت سلول های بدخیم سرطانی فراهم میکند. بنابراین با سرمایهگذاری بر روی کنترل وزن و تغییر سبک زندگی برای مقابله با افزایش وزن با غلبه بربارعظیمی که چاقی برسلامت جامعه ما وارد میکند، میتوان از سرطان و بسیاری از بیماری های مزمن دیگر که ناشی از چاقی و افزایش وزن میباشند را جلوگیری کرد.