Search
Close this search box.

ئایا چای سەوز شیرینە؟

چای سەوز یەکێکە لە تەندروستترین خواردنەوەکانی سەر زەوی.

ئەم خواردنەوەیە دەوڵەمەندە بە دژە ئۆکسان و ئاوێتەی جۆراوجۆری گیایی کە بۆ تەندروستی بەسوودە. هەندێک کەس دەڵێن چای سەوز چەوری زیاد دەکات و یارمەتی دابەزاندنی کێش دەدات.

 

گەڵای چای سەوز ئاوێتەی سوودبەخشی هەیە، یەکێکیان کافاینە.

یەک کوپ چای سەوز (24-40mg) کافاینی زۆر کەمتری تێدایە لە کوپێک قاوە (100 بۆ 200mg) ، بەڵام هەمان بڕی کافاین کاریگەری کەمی هەیە لەسەر سوتانی چەوری لەش.

توێژینەوەیەکی زۆر دەریخستووە کە کافاین (ناسراو بە هاندەر) یارمەتی سوتاندنی چەوری دەدات و وەرزشی باشتر دەکات. چای سەوز زۆر بەناوبانگە بەهۆی بوونی دژە ئۆکسان.

توێژینەوەیەک دەریخستووە خواردنەوەی کوپێک چای سەوز ڕێژەی دژە ئۆکسان لە خوێندا زیاد دەکات. ئەم خواردنەوە تەندروستە دەوڵەمەندە بە دژە ئۆکسانێکی بەهێز کە پێی دەوترێت کاتیچین. گرنگترینی ئەم دژە ئۆکسانانە بریتییە لە Epipalocactchin Gallate (ئەو ماددەیەی کە میتابۆلیزم بەهێز دەکات).

 

چەوری لە خانە چەورییەکان دەگوازێتەوە

یەکەم جار جەستە دەیشکێنێت بۆ خانە چەورییەکان بۆ سوتاندنی چەوری و پاشان دەنێرێت بۆ خوێن. لێکۆڵینەوەکانی ئاژەڵان ئەوەیان نیشان داوە کە ئاوێتەی چالاک لە چای سەوزدا پرۆسەکە خێراتر دەکات بە بەهێزکردنی کاریگەری هەندێک هۆرمۆنی سوتاندنی چەوری وەک نۆریپینفرین. دژە ئۆکسان کە لە چای سەوزدا دەدۆزرێتەوە کۆنترۆڵی ئەو ئەنزیمە دەکات کە هۆرمۆنی نۆریپینفرین تێکدەشکێنێت. بە کۆنترۆڵکردنی ئەم ئەنزیمە، بڕی هۆرمۆنی نۆریپینفرین لە لەشدا زیاد دەکات، بۆیە چەورییەکە بە خێرایی دەتوێتەوە. لە کۆتاییدا خانە چەورییەکان چەوری زیاتر تێکدەشکێنن بۆ ئەوەی بچنە ناو خوێنەوە و وزەکەیان لەلایەن خانەکانی وەک خانەکانی ماسولکەوە بەکاردێت.

 

سوتاندنی چەوری لەکاتی وەرزشکردن زیاد دەکات

ئەگەر سەیری ئەو ناونیشانە بکەیت بۆ دابەزاندنی کێش و تەواوکەری چەوری سووتاندن، چای سەوز یەکێکە لە پێکهاتەکانیان. ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە دەرهێنانی چای سەوز پەیوەندی هەیە بە سوتاندنی چەوری لەش بەتایبەتی لە کاتی وەرزشکردن. توێژینەوەیەک دەریخستووە ئەو کەسانەی پێش وەرزشکردن چای سەوزیان وەرگرتووە بە ڕێژەی 17٪ چەوری زیاتر دەسووتێنن بە بەراورد بەو کەسانەی کە چای سەوزیان بەکارنەهێناوە. ئەنجامی ئەم توێژینەوەیە دەریخستووە کە چای سەوز کاریگەری سووتاندنی چەوری وەرزش زیاد دەکات. توێژینەوەیەکی دیکە دەریخستووە کە چای سەوز لە کاتی وەرزشکردن و پشوودان چەوری زیاد دەکات. هەروەها دوو توێژینەوەی دیکە ئەم ئەنجامانەیان پشتڕاستکردەوە. لەگەڵ چای سەوز لە ماوەیەکی درێژدا چەوری لەش کەم دەبێتەوە.

 

میتابۆلیزم خێراتر دەکات

جەستە هەمیشە کالۆری دەسووتێنێت، تەنانەت لە کاتی خەوتن یان پشوودان، خانەکانی لەش ملیۆنان کردار ئەنجام دەدەن کە پێویستیان بە وزە هەیە. زۆرێک لە توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە خواردنەوەی تەواوکەری چای سەوز یارمەتیت دەدات کالۆری زیاتر بسوتێنیت لە کاتی پشوودان. لە زۆربەی لێکۆڵینەوەکاندا، ئەم ڕێژەیە بە ڕێژەی ۳ بۆ ۴٪ زیادی کردووە و تەنانەت هەندێکیش ڕێژەی میتابۆلیزمیان نیشان داوە بۆ ۸٪. بۆ ئەو کەسانەی کە ڕۆژانە 2000 کالۆری دەسووتێنن، ڕێژەی کالۆری لە سەدا 3 بۆ 4 یەکسانە بە 60 بۆ 80 کالۆری زیاتر لە ڕۆژێکدا.

وەک ئەوەی چاوەڕوان دەکرێت لە خۆراکێکی دەوڵەمەند بە پڕۆتین. لە کاتێکدا زۆربەی ئەم توێژینەوانە لە ماوەیەکی کورتدا ئەنجام دراون، هەندێک بەڵگە پێشنیاری ئەوە دەکەن کە کاریگەری چای سەوز لەسەر میتابۆلیزم بەردەوام لە زیادبووندایە لە ماوەیەکی درێژدا. لە لێکۆڵینەوەیەکی دیکەدا کە لەسەر 60 کەسی قەڵەو ئەنجامدراوە، ئەو کەسانەی کە چای سەوزیان وەرگرتووە لە ماوەی سێ مانگدا 3.3 کیلۆگرام کێشی زیاتریان دابەزیوە و ڕۆژانە 183 کالۆری دەسووتێنن، بەڵام هەموو لێکۆڵینەوەکان ئەوەیان نیشان نەداوە کە دەرهێنانی چای سەوز میتابۆلیزم بەهێز دەکات و کاریگەری چای سەوز لەسەر سوتاندنی چەوری پشت بە هەر کەسێک دەبەستێت.

 

ئارەزووی خواردن کەم دەکاتەوە

یەکێک لە سوودەکانی چای سەوز لە دابەزاندنی کێش بریتییە لە لەدەستدانی حەزی خواردن، واتە لەوانەیە کالۆری کەمتر بخۆیت بەبێ ئەوەی هەوڵ بدەیت. ئەنجامی توێژینەوەیەک لەسەر کاریگەری چای سەوز لەسەر ئارەزووی خواردن دەگۆڕێت هەندێک لێکۆڵینەوەی ئاژەڵ دەریخستووە کە دەرهێنانی چای سەوز دەتوانێت چەوری کەمتر لە خۆراک هەڵمژێت، بەڵام ئەمە هێشتا لە مرۆڤدا سەلمێندراوە. بە شێوەیەکی گشتی، کاریگەری سەرەکی چای سەوز لەسەر ژمارەی ئەو کالۆرییانەیە کە دەیسووتێنیت، کە دەبێتە هۆی لەدەستدانی چەوری، بەڵام هێشتا نازانرێت کە بەکارهێنانی چای سەوز کاریگەرییەکی بەرچاوی هەیە لەسەر کالۆرییەکانی ڕۆژانە.

 

چەوری سک دەتوێتەوە

کاریگەری چای سەوز لەسەر دابەزاندنی کێش چەندین توێژینەوە دەریخستووە کە خەڵک کێشیان دابەزیوە، بەڵام هەندێکی دیکە هیچ کاریگەرییەکیان نیشان نەداوە. توێژەران شیکردنەوەیان بۆ ئەو دوو گروپە کردووە و بۆیان دەرکەوتووە کە کەسێکی ئاسایی 1.3 کیلۆ کێشی دابەزیوە.

 

هەموو چەورییەکان وەک یەک نین.

چەوری ژێر پێست دەکەوێتە ژێر پێستەوە، بەڵام لەوانەیە چەورییەکی زۆرت هەبێت کە پێی دەوترێت چەوری سک. چەوری ڤیسیرال پەیوەندی هەیە بە هەوکردن و بەرگری ئەنسۆلین.

ئەم دوو جۆرە چەورییە پەیوەندییەکی بەهێزیان هەیە لەگەڵ نەخۆشییە گەورەکانی وەک شەکرەی جۆری دوو و نەخۆشی دڵ. چەندین لێکۆڵینەوە لەسەر کاتیچینی چای سەوز نیشانیان داوە کە نەک تەنها کاریگەرییەکەی لەسەر دابەزاندنی کێش مامناوەندە، بەڵکو بڕێکی زۆر لە چەورییە ئاوکراوەکان چەوری زیانبەخشن.

 

چای سەوز مەترسی تووشبوون بە نەخۆشی درێژخایەن کەم دەکاتەوە هێڵی خوارەوە ئەوەیە کە دەرهێنانی چای سەوز تێکڕای ڕێژەی میتابۆلیزم لە لەشدا زیاد دەکات، بەڵام کاریگەرییەکەی لەسەر دابەزاندنی کێش زۆر باش نییە، واتە بەبێ هیچ هەوڵێک و تەنها چای سەوز، چاوەڕوانی دابەزاندنی کێش مەکە. بۆیە چای سەوز وەک بژاردەیەک ڕەچاو بکە لەگەڵ ئەرکەکانی تری دابەزاندنی کێش (وەک بەهێزکردنی خواردنی پڕۆتین یان سنووردارکردنی کاربۆهیدرات). لەبیرت بێت کە سوودەکانی چای سەوز لە دابەزاندنی کێش زیاتر دەبێت، ئەم خواردنەوەیە بۆ تەندروستیش لەبەر چەندین هۆکار سوودبەخشە.

لەبیرت بێت کە کلینیکەکانی ژیانی سەوز و سەنتەرە زنجیرەییەکان (پلەی یەکەم لە ئێران) دەتوانن زۆر یارمەتیت بدەن لە بواری کەمکردنەوەی کێش و خۆراک. بۆ زانیاری زیاتر، پەیوەندی بکە بە 02134247 بە 120 هێڵ.

خزمەتگوزارییەکانی ژیانی سەوز
دواوتارەکان